De aanleg van nieuwe zonnevelden, windparken en warmtenetten biedt alle aanleiding om de energietransitie samen met andere gebiedsopgaven op te pakken. Dit sluit aan bij het versterkingsproces dat nu in Regio Arnhem Nijmegen gaande is, waarin we streven naar integratie van verschillende beleidsterreinen. De doelstelling van zowel de Regionale Energiestrategie (RES) als de versterkingsagenda is om een groene circulaire metropool te realiseren waarin we in 2030 55% minder CO2 uitstoten dan in 1990. Als we de benodigde maatregelen van beide met elkaar verweven kan over en weer versterking ontstaan.
Waarom koppelen?
Het koppelen van verschillende opgaven maakt het uitvoeren van de maatregelen een stuk efficiënter: beleidsontwikkeling en procedures kunnen gezamenlijk worden opgepakt en ga je toch al aan de slag in de grond voor de aanleg van warmtenetten, dan kunnen grondwerkzaamheden ten bate van bijvoorbeeld klimaatadaptatie meteen worden meegenomen. Ook is de verwachting dat bij door het koppelen het draagvlak van stakeholders en inwoners groter wordt. Bijvoorbeeld: mogelijk komt door de energietransitie eindelijk ook een recreatieve voorziening tot stand. Of komt dat gewenste natuurgebied er. Zo wordt de energietransitie een motor voor de gebiedsontwikkeling.
Een aantal voorbeelden
De termen integraal en koppelkansen zijn abstract en houden het vaag wat dit in de praktijk kan betekenen. Daarom noemen we een aantal concrete voorbeelden:
- Lokale ondernemers verduurzamen woningen en leggen tegelijkertijd nieuwe kabels aan voor bijvoorbeeld glasvezel. (lokale economie & energietransitie & infrastructuur);
- MBO, HBO en WO ontwikkelen nieuwe studierichtingen om ervoor te zorgen dat er voldoende geschoold personeel beschikbaar is om de energietransitie uit te voeren. (onderwijs & werkgelegenheid & energietransitie);
- Worden er nieuwe kabels getrokken in het buitengebied vanwege de aanleg van een zonneveld, dan kan dat parallel aan de ontwikkeling van een nieuw fiets- of wandelpad. (welzijn en recreatie & energietransitie);
- Bij grondwerkzaamheden voor de bekabeling voor een nieuwe windmolen kun je meteen zaden inzaaien voor inheemse bloemen waarmee je de biodiversiteit vergroot. (biodiversiteit & energietransitie);
- De klimaatadaptatie vraagt om aanpassingen in de openbare ruimte, zoals het aanleggen van wadi’s, het aanbrengen van infiltratiesystemen en het vervangen van bestrating door meer groen. Dat laatste kan gelijktijdig plaatsvinden met het vervangen van de gasleidingen door leidingen van een nieuw warmtenet (klimaatadaptatie & energiestrategie).
Handreiking om de kansen te benutten
Hoe zorgen we ervoor dat we deze koppelkansen benutten? De Regionale Energiestrategie (RES) Arnhem Nijmegen ontwikkelt daarvoor een uitvoeringshandreiking. Deze helpt gemeenten om samen met initiatiefnemers, stakeholders en inwoners tot integrale plannen te komen. De werkwijze uit de handleiding brengt interessante koppelkansen in beeld, nieuwe samenwerkingspartijen en mogelijk ook extra financieringsbronnen. De handreiking is beschikbaar in het najaar van 2020 via de website van RES Arnhem Nijmegen.
