Meekoppelen met de energietransitie
Vaak zijn plannen voor windmolens, zonnevelden en zon op dak prima te koppelen aan andere plannen. Dat maakt ze bijvoorbeeld nog duurzamer, beter aanvaardbaar voor omwonenden of rendabeler.
Een poster (alleen zon) en onderstaande interviews (zon & wind) brengen in beeld waar die meekoppelkansen liggen.
klik op de afbeelding om de poster te downloaden
Koppelkans Zon & vuilstort
“In 2018 zijn we begonnen met één van de eerste zonneparken op een vuilstort in Nederland”, vertelt Wieger van der Spek van Solarfields. “De beheerder van AVRI Geldermalsen had de mogelijkheid al laten onderzoeken en via een aanbesteding zijn wij vervolgens geselecteerd om de bouw en het onderhoud te verrichten. In 2020 kwam daar nog een zonnepark op vuilstort Fort de Pol in Zutphen bij. Het is mooi om te zien dat afval ook een bijdrage kan leveren aan de energietransitie!”
Koppelkans Wind & landbouw
Melkveehouder Herbert Verploegen is bezig met het plaatsen van een windmolen op zijn grond. De bouw van de windturbine belemmert zijn melkveehouderij op geen enkele manier. “Dat is voor mij de allergrootste plus. Ik heb misschien wat meer geluidsoverlast, maar ik verlies geen ruimte. Mijn land krijgt dus eigenlijk een dubbelfunctie. Onder de windturbine kan ik nog steeds maaien, ploegen, zaaien en mijn koeien laten grazen. Bij zonnepanelen ben ik al dat voordeel kwijt.”
Koppelkans Wind & Natuur
Windturbines: de één gaat ervoor, de andere pleit ertegen. Alex de Meijer betreurt het dat de discussie regelmatig op haar scherpst wordt gevoerd. Als adviseur bij Natuur en Milieu Gelderland én initiatiefnemer van Windpark Nijmegen Betuwe, kent hij beide zijden van de medaille. Als geen ander weet hij dat windturbines geen grote bedreiging voor de natuur hoeven te zijn én zelfs kunnen bijdragen aan de verbetering ervan.
Koppelkans Wind & Zon
Meestal als het heel hard waait, is er weinig zon. En als de zon volop schijnt, waait het zelden hard. Bij Windpark Nijmegen maken ze slim gebruik van dit gegeven. Want als je de opbrengsten van een wind- en een zonnepark bij elkaar optelt, heb je dus minder grote kabels nodig dan bij allebei apart. Cable pooling noem je dat.
Koppelkans Wind & landschapsversterking
Peter Brokke, omgevingsmanager Waterschap Rijn en IJssel: “Gemeenten moeten landschapsversterking rond duurzame energie gemeentebreed aanpakken. Zorg dat je als gemeente bepaalt wat je wilt, en waar, en maak een omgevingsplan samen met het gebied, een groenblauw raamwerk. En koppel daaraan een landschapsplan om het landschap van de gehele gemeente te versterken. Dat kun je voorfinancieren en zo snel mogelijk uitvoeren. Later betalen initiatiefnemers die zon- of windenergie willen ontwikkelen, dat dan terug.”
Koppelkans Wind & opbrengst voor inwoners
Bij Windpark Koningspleij, dat in 2021 wordt aangelegd, kunnen omwonenden op twee manieren meegenieten van de opbrengsten. Ze hebben een aandeel kunnen kopen, en daarnaast gaat een percentage van de stroomopbrengst naar een Omgevingsfonds.
Koppelkans Zon & Asbestsanering
Het klinkt zo logisch, de sanering van agrarische asbestdaken financieren met zonnepanelen op het nieuwe dak. Toch loopt het geen storm met de sanering van staldaken, zeker nu de wettelijke verplichting is weggevallen om alle asbest voor 2024 te saneren. Het is veel rompslomp en vooral bij de lastigere daken is het moeilijk rendabel te krijgen. Maar Univé, coöperatief verzekeraar met veel agrarische klanten, doet het toch. Jan-Willem Bolhuis, propositiemanager bij Univé, legt uit waarom het hun wel lijkt te lukken.
Koppelkans Zon & Tuinbouw: Frambozen onder zonnepanelen
Zonne-energieontwikkelaar GroenLeven en frambozenteler Piet Albers in Babberich hebben twee jaar lang een succesvolle proef gedaan met de teelt van frambozen onder zonnepanelen. Willem de Vries van GroenLeven: “Met deze proef willen we uitzoeken hoe we een businesscase kunnen realiseren, waar zowel de teler als wij enthousiast over zijn.”
Koppelkans Zon & Parkeren: Parkeren onder zonnepanelen
Toen er bij het kantoor van Alliander in Duiven plannen voor vernieuwbouw waren in 2014, was de opdracht: energieneutraal of zelfs energiepositief, en duurzaam. De inschrijvende partijen mochten daar hun eigen invulling aan geven, vertelt Paul Wentink, manager real estate van Alliander. Verschillende partijen kwamen met de suggestie om de flinke parkeerplaats te overkappen met zonnepanelen. Zo geschiedde in 2015, en Alliander is er heel tevreden mee.
Koppelkans Zon & Water: Drijvend zonnepark Lingewaard
In het Gelderse Lingewaard is in 2018 het eerste drijvende zonnepark op het vasteland van Europa gerealiseerd. Op een ca. 3,25 hectare groot gietwaterbassin in tuinbouwgebied NEXT Garden drijft sindsdien een systeem met 6150 zonnepanelen. Het is een project van Coöperatie Lingewaard Energie, in samenwerking met tuinders en burgers.
Koppelkans Zon & Veeteelt: Schapen & zonnepanelen
Maarten D’hondt, coördinator van begrazingsbedrijf Kemp VZW, loopt met zijn Kempische heideschapen normaal op de hei en in andere natuurgebieden in de Belgische Kempen. Maar zijn kudde begraast ook al 8 jaar zonneparken op drie voormalige afvalstorten.
Koppelkans Zon & Recreatie & Educatie: Solar Park de Kwekerij
Sinds 2017 vormt Solar Park de Kwekerij een park voor de bewoners van Hengelo (Gld). Het zonnepark, opgezet in samenspraak met de gemeente Bronckhorst en buurtbewoners, levert met zijn bijna 7000 zonnepanelen genoeg energie voor 550 huishoudens. Daarmee was het het eerste grootschalige zonnepark in Nederland. En meteen een hele bijzondere.
Koppelkans Zon & Biodiversiteit: Zonnepark Moerdijk
Een zonnepark kan heel interessant zijn voor de biodiversiteit, vindt Klaas-Jan Wardenaar van landschapsontwerpbureau Smartland. “Het ligt er natuurlijk maar aan waar je het mee vergelijkt. Je moet het natuurlijk niet vergelijken met een natuurgebied. Maar vergeleken met een intensief landbouwgebied zijn er heel veel mogelijkheden voor biodiversiteit. Het waterpeil kan omhoog, je kunt zaadmengsels inzaaien, je gebruikt geen bemesting en bestrijdingsmiddelen.” Zo kan in ieder geval plaatselijk een halt worden toegeroepen aan de schrikbarende afname van insecten in het landelijk gebied. Zowel in soorten als in aantallen. Want die vormen ten slotte de basis van het ecosysteem waar weer veel vogels en vleermuizen van afhankelijk zijn.
Download hier de poster met links naar de verschillende voorbeelden.
Kent u ook een voorbeeld?
We blijven nieuwe voorbeelden verzamelen en delen. Heeft u een voorbeeld van een meekoppelkans (zon, wind of warmte), laat het weten via res@regioan.nl