Cable-pooling: kabels voor wind en zon combineren

Meestal als het heel hard waait, is er weinig zon. En als de zon volop schijnt, waait het zelden hard. Bij Windpark Nijmegen maken ze slim gebruik van dit gegeven. Want als je de opbrengsten van een wind- en een zonnepark bij elkaar optelt, heb je dus minder grote kabels nodig dan bij allebei apart. Cable pooling noem je dat.
Pim de Ridder van Windpark Nijmegen: “In 2016 hebben we met de Coöperatie Windpower Nijmegen een windpark gerealiseerd op De Grift, een beoogd industrieterrein in Nijmegen-Noord. Een aangezien er nog plek is, besloten we later dat we er ook een zonnepark konden ontwikkelen. De bouw daarvan gaat begin 2021 van start, en in mei staat het er. Probleem was dat de kabelcapaciteit van netbeheerder Liander niet groot genoeg was voor ook nog een zonnepark. Dan hadden we nog een jaar of vier, vijf moeten wachten. Toen kwam het fenomeen cable pooling in beeld.”
Over cable pooling wordt al veel gepraat, weet De Ridder, maar de praktijkvoorbeelden tot nu toe zijn beperkt. In Franeker delen een windpark van 800 kW en een zonnepark van 300 kW samen een aansluiting van 1000 kW (ofwel 1 MW). “De kans dat ze daar overheen gaan is dus niet zo groot.” Maar in Windpark Nijmegen gaan ze een stapje verder.
De Ridder: “Wij hebben voor ons windpark van 10 MW ook een aansluiting van 10 MW. De opbrengst van het zonnepark moet daar dus volledig binnen passen. Als het een keer stormt en de zon breekt door, dan ga je dus over je kabelcapaciteit heen. Onze parkcomputer ziet windvlagen of zon aankomen, en regelt dan dat de omvormers van het zonnepark minder efficiënt gaan werken.”
In principe zou je ook een windmolen stil kunnen zetten, maar daar kiezen ze niet voor. “Mensen hebben geïnvesteerd in het windpark op basis van een bepaald rendement. Daarom laten we het zo, en regelen we de zonne-opbrengst af. De mensen die daarin investeren, weten dat van tevoren. Wel zijn we nog bezig met een andere oplossing: het opslaan van de overcapaciteit in batterijen. Die kunnen het dan weer aan het net afgeven al de wind gaat liggen of als het donker wordt. Dan hoeft de stroom niet ‘weggegooid’ te worden.”
De Ridder denkt dat cable pooling mogelijk is op alle plekken waar nu al een zonne- of windpark is. “Het financiële voordeel is beperkt, maar het is vooral een prima oplossing voor een tekort in netcapaciteit.”
Casper Vogelaar van netbeheerder Liander vult desgevraagd aan: “De voordelen van cable pooling zijn sterk afhankelijk van de omstandigheden, in het bijzonder de afstand tot het onderstation. In het geval van Pim de Ridder is deze afstand beperkt en zijn de voordelen minder groot in de totale businesscase. We zijn blij met het pionierswerk van bijvoorbeeld Pim waardoor cable pooling steeds eenvoudiger toepasbaar wordt.”
> Meer over cable pooling op De Grift